‘मनोदर्पण’ वेबपेज व राष्ट्रीय टोल फ्री हेल्पलाईनचा ऑनलाईन शुभारंभ


‘मनोदर्पण’ वेबपेज व राष्ट्रीय टोल फ्री हेल्पलाईनचा ऑनलाईन शुभारंभ
बालकांच्या मानसिक समस्या निवारणासाठी ‘मनोदर्पण’ ठरेल मार्गदर्शक- ना. धोत्रे
अकोला,दि.२१(जिमाका)-  केंद्रीय मानव संसाधन विकास मंत्री ना. रमेश पोखरियाल 'निशंक'  यांनी आज रोजी नवी दिल्लीतील मनोदर्पणवेबपेज आणि राष्ट्रीय टोल-फ्री हेल्पलाइनचा शुभारंभ केला.  यावेळी मानव संसाधन विकास राज्यमंत्री ना. संजय धोत्रे, उच्च शिक्षण विभाग आणि शालेय  शिक्षण आणि साक्षरता विभागाचे सचिवासह वरिष्ठ अधिकारी उपस्थित होते.
            कोविड-१९ या वैश्विक महामारीमुळे आरोग्याशी संबंधीत अनेक समस्या निर्माण झाल्या आहेत.  बाल्य व किशोर अवस्थेतील मुले अधिक संवेदनशील असल्यामुळे त्यांच्यामध्ये अत्याधिक ताणतणाव, चिंता आणि भिती निर्माण होवू शकते. यासाठी त्यांच्या मनातील भावना व्यक्त करण्यासाठी व त्यावर त्याच्या समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी केन्द्रीय मानव संसाधन विकास मंत्रालयाने मनोदर्पणवेबपेज आणि टोल-फ्री हेल्पलाइनची सुरुवात केली.

            विद्यार्थ्यांच्या  मानसिक स्वास्थ व कल्याणासाठी मनोदर्पणया वेबपेजच्या माध्यामातून त्यांच्या मानसिक व सामाजिक समस्या सोडविण्यासाठी एक समिती तयार करण्यात आली असून त्यात शिक्षण क्षेत्रातील तसेच मानसिक स्वास्थ व मनोविकार तज्ज्ञांचा समावेश करण्यात आला आहे. ही समिती विद्यार्थ्यांतील सामाजिक स्वास्थ्याशी संबंधित समस्यांवर लक्ष देईल. त्यांना मार्गदर्शन, ऑनलाईन संसाधन आणि हेल्पलाईनच्या माध्यमातून त्यांना सामाजिक व मानसिक स्वास्थ्यावर समाधान करण्यासाठी सहाय्यता करतील.
            मनोदर्पणमध्ये खालील घटकांचा समावेश करण्यात आला आहे.

१.      शाळा व विद्यापीठातील शिक्षक तसेच विद्यार्थी व त्यांच्या कुटुंबातील व्यक्तीना मार्गदर्शन करुन त्यांना दिशानिर्देश देणे.
२.      मानव संसाधन विकास मंत्रालयाच्या वेबसाइटवर वेबपृष्ठ, मनोविकारासंबंधी मदतीसाठी विमर्श, व्यावहारीक टिप्स, पोस्टर, व्हिडिओ यांच्या माध्यामातून काय करावे आणि काय करू नये तसेच वारंवार पडणारे प्रश्न ऑनलाईन सोडविणे.
३.      शाळा आणि विद्यापिठ स्तरावरील तसेच राष्ट्रीय स्तरावरील डेटाबेस आणि मार्गदर्शक सेवा  नॅशनल हेल्पलाइन व टेलिफोन काउंसलिंग सेवेव्दारे स्वइच्छने देवू शकतात.
४.    एमएचआरडी द्वारे शाळा, विद्यापीठे आणि महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांकरिता राष्ट्रीय टोल-फ्री हेल्पलाइन सेवा आहे. ही हेल्पलाइन अनुभूवी तंज्ञाचा तसेच मनोवैज्ञानिक आणि इतर आरोग्य सेवेचा व  इतर व्यावसायिकांच्या एका गटाद्वारे संचालित व नियंत्रित केली जावू शकते. आणि ही हेल्पलाईन कोविड -19 च्या घटनेनंतरही चालू राहील.
५.     मनोसामाजिक सहाय्यता हॅन्डबुक, विद्यार्थ्यांचे जीवन कौशल्य आणि संस्कृतीची ऑनलाइन प्रकाशित केली जाते.  या पुस्तकाव्दारे एफएक्यू तथ्य आणि कोविड -19 च्या महामारीनंतर भावनात्मक आणि व्यवहार संबंधी लहान मुलांपासून महाविद्यालयीन विद्यार्थ्यांपर्यंतच्या समस्या आणि साधनांचा समावेश आहे.
६.      मनोवैज्ञानिक आणि इतर आरोग्य व्यावसायिकांचा संपर्क, कौन्सिलिंग आणि शिक्षणाकरिता इंटरनेक्टिव ऑनलाईन चॅट प्लेटफॉर्म, जो विद्यार्थीं, शिक्षक आणि कुटूंबियांना कोविड - 19  च्या दरम्यान आणि त्यानंतर उपलब्ध होईल.
७.     वेबपेज अतिरिक्त संसाधन सामग्री वेबिनार, व्हिडिओ, पोस्टर,फ्लायर्स, कॉमिक्स आणि छोट्या चित्रपटांमध्ये ऑडिओ-विजुअल अपलोड करण्यात येईल.  या माध्यमातून संपूर्ण देशभरातील वर्गातील विद्यार्थ्यांना एकत्रित करण्यासाठी प्रोत्साहन दिले जाईल.
 कोविड १९ च्या प्रकोप नंतर भारत अर्थव्यवस्था पुनर्जीवित करण्यासाठी आत्मनिर्भर भारत अभियान प्रधानमंत्री यांनी सुरु केले आहे. मानसिक स्वास्थ व कल्याणासाठी भाग म्हणून मनोदर्पणयाचा अभियानात समावेश केला आहे.

मनोदर्पणहे वेबपेजवरील मनोविकारासंबंधी सहमती, विश्वासार्ह टिप्स, पोस्टर, व्हिडिओ, काय करावे आणि काय करू नये आणि ऑनलाईन प्रश्न प्रणाली आहे.  यासाठी टोल-फ्री हेल्पलाइन (८४४८४४०६३२) देखील स्थापित करण्यात आली आहे.  ही हेल्पलाइन अनुभवी समन्वय/मनोवैज्ञानिक आणि इतर आरोग्य आरोग्य व्यावसायिकांच्या एका गटाद्वारे व्यवस्थापित पोस्ट आणि हे कोविड -१९ नंतरही चालू राहील.  या हेल्पलाइनच्या विद्यार्थ्यांकडून त्यांचे आरोग्य आणि मनोविकारासंबंधी उपचारांच्या निराकरण करण्यात येईल.
०००००

टिप्पण्या

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

आंतरराष्ट्रीय पौष्टिक तृणधान्य वर्ष (२०२३) निमित्त विशेष लेख ; पौष्टिक तृणधान्य…काळाची गरज

स्वातंत्र्य सैनिकाची माहिती सादर करा

अन्न भेसळ